ԻՆՉՈ՞Ւ ԿԸ ՄԵՌՆԻՆՔ (ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԷՔԵԱԹ)

ՅԱԿՈԲ ՔԻՒՖԷՃԵԱՆ (ՕՇԱԿԱՆ)

Ա

Պատերազմը վերջ էր գտած:

Սատանան իր սեւ կրակներով ու կանանչ բոցերովը պահ մը երկինքը վառելէն ետքը, գերի էր ինկած հրեշտակապետներուն ձեռքը, որոնք զայն մուխէ շղթաներով կապկպած բերին ձգեցին Ամենակալին ոտքը: Լոյսէ աթոռին վրան էր Ան: Այնքան բարի էր, որ մեղքցաւ իր առջեւ կըտոցւող հրէշին տառապած մարմնին վրայ։

Ձողիկ ձողիկ էր եղած միսը։ Արիւնը, կանանչ արիւն մը, կը փէրւրզտըկար վէրքերուն ճեղքերն ի վար ու խափշիկի պէս սեւ Continue reading ԻՆՉՈ՞Ւ ԿԸ ՄԵՌՆԻՆՔ (ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԷՔԵԱԹ)

ԲԱՆԱՀԻՒՍԱԿԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆԸ՝ ԲՆԱՇԽԱՐՀԻ ՔՆԱՐԱԿԱՆ ՊԱՏԿԵՐ

ՄԱՐԻՆԷ ՂԱԶԱՐԵԱՆ

Թէեւ գրական ժանրերի տարբերակումը գրականագիտութեան կարեւոր խնդիրներից է, սակայն տեսակների եւ ենթատեսակների միջեւ եղած բարդ յարաբերակցութեան պատճառով միշտ չէ, որ կարելի է դրանք ճշգրտօրէն բնութագրել: Բացի այդ՝ ժանրերը ստեղծուել են գրականութեան պատմական զարգացման տարբեր փուլերում, եւ ամեն անգամ դրանց տարբերակման համար կիրառուել են տարբեր սկզբունքներ (թեմատիկա, ձեւական յատկանիշներ, կերպաւորման եղանակներ, ոճական մակարդակներ եւ այլն): Շատ յաճախ պարզապէս չափանիշ է համարուել քննադատութեան կամ հէնց հեղինակների կողմից տրուած անուանումը:

Այս խնդիրը առկայ է նաեւ Յակոբ Օշականի՝ 1922 թուականին Կ. Պոլսում լոյս տեսած «Խորհուրդներու մեհեանը» ժողովածուում: Թէպէտ գրուածքների մեծ մասն ունի «Հէքեաթ»՝ որպէս ժանրը Continue reading ԲԱՆԱՀԻՒՍԱԿԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆԸ՝ ԲՆԱՇԽԱՐՀԻ ՔՆԱՐԱԿԱՆ ՊԱՏԿԵՐ

ԿԱՂԱՆԴ ԳԻՇԵՐՈՎ

ՅԱԿՈԲ ՕՇԱԿԱՆ

Ու ձիւնափառ լեռան կատարին, ուր այնքան լուսնկաներ մագլցեցան եւ ուրկէ այնքան արեւներ մութին ծոցը թափեցան, այս իրիկուն, երբ գիշերը կը կիսուի ճիշդ մէջտեղէն, Աստուածութիւն մը կ՚իյնայ մէկէն։ Աւանդութիւնը մոռցած է անոր անունը եւ զգուշացած ճշդելէ անոր դաւանանքը:

Բայց ինծի կու գայ թէ անիկա փախստական ու տառապող Աստուած մըն է, Արեւմուտքէն հոն նետուած հէքեաթին միւս զմայլելի շղթայուողին նման, որուն լեարդին անգղ մը իր սատափէ կտուցը կը փորձէ, չորս դին պատնող ձիւնին վրայ պուտ պուտ Continue reading ԿԱՂԱՆԴ ԳԻՇԵՐՈՎ

ԱՆԿԵՂԾ ՄՏԱՀՈԳՈՒԹԻՒՆ

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ

Արդէն քառորդ ժամէ ի վեր թոռնիկիս յաճախած մանկապարտէզի դրան մուտքին, շատ մը ծնողներու հետ, Քալիֆորնիոյ տաք արեւէն պատսպարուելու համար, նիհար ծառի մը շուքին տակ կեցած, ես ալ անհամբեր կը սպասէի արձակուելու զանգին:

Այսօր կանուխէն եկած էի, որ մեր հինգ տարեկան թոռնիկը՝ Continue reading ԱՆԿԵՂԾ ՄՏԱՀՈԳՈՒԹԻՒՆ

ՀԱՅ-ԹՐՔԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ — ԹՈՒՐՔ-ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՇՏԵՑՄԱՆ ՅԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԸ ՈՐՊԷՍ ԿԱՌՈՒՑՈՒԱԾՔԱՅՆԱՑԱԾ ԵՐԿԽՕՍՈՒԹԵԱՆ ՓՈՐՁ

Վերջերս լոյս տեսաւ Անդրանիկ Պետրոսեանի ՀԱՅ-ԹՐՔԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ (թուրք-հայկական հաշտեցման յանձնաժողովը որպէս կառուցուածքայնացած երկխօսութեան փորձ—Քննական մօտեցում) հատորը, հրատարակութիւն Նախիջեւան գիտաուսումնական կենտրոնի, Մոնթրէալ, (Նահապետ հրատարակչութիւն, Երեւան, 2016, 120 էջ)։ Ստորեւ գրքին ներածականը, որ գաղափար մը կու տայ բովանդակութեան մասին։

 

Թուրք-հայկական հաշտեցման յանձնաժողովը (ԹՀՀՅ), որպէս հայ-թուրք հիմնախնդրի կարգաւորման միտուած արդի մէկ փորձ, Continue reading ՀԱՅ-ԹՐՔԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԽՆԴԻՐԸ — ԹՈՒՐՔ-ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՇՏԵՑՄԱՆ ՅԱՆՁՆԱԺՈՂՈՎԸ ՈՐՊԷՍ ԿԱՌՈՒՑՈՒԱԾՔԱՅՆԱՑԱԾ ԵՐԿԽՕՍՈՒԹԵԱՆ ՓՈՐՁ

ԼԵԶՈՒԻ ՁԵՌՆԱՓԱՅՏԸ ԲՌՆԱԾ

ԿԱՐԴԱԼՈՎ ՎԵՀԱՆՈՅՇ ԹԵՔԵԱՆԻ «ԱՂՕԹՔՆԵՐ»Ը

ՂՈՒԿԱՍ ՍԻՐՈՒՆԵԱՆ

Ես գրում եմ Վեհանոյշ Թեքեանի մասին նրա համար, որպէսզի հիացմունքս յայտնեմ հայերէն կարդացողների առաջ եւ ասեմ, որ այս ազնուազարմ տիկնոջ տողերը սովորականութեան դաշտից չեն քաղուած, դրանք լոյսի, մթան, անձրեւի եւ ճակատագրի նման տեղում են բանաստեղծութեան վերեւից: Վեհանոյշը զարմացնում է արդեն 40 տարուց աւելի: Զարմանքը բանաստեղծութեան երկուորեակն է, առանց նրա ուղեկցութեան չկայ պոեզիա: Նա զարմացնում էր իր երիտասարդական տարիներին` համարձակ կեցուածքով, դէպի նորն ու անսովորը հակուելու Continue reading ԼԵԶՈՒԻ ՁԵՌՆԱՓԱՅՏԸ ԲՌՆԱԾ

Իգնա Սարըասլան, Դէպի հորիզոն։ Բանաստեղծութիւններ

Դէպի հորիզոն։ Բանաստեղծութիւններ։ Հայերէն, 2016, 132 էջ,  ներառեալ բովանդակութեան ցանկ։

Բանաստեղծ, բանասէր, թարգմանիչ, բժիշկ Իգնա Սարըասլանի Դէպի Հորիզոն 2016-ին հրատարած հատորը իր չորրորդ քերթողագիրքն է։ Continue reading Իգնա Սարըասլան, Դէպի հորիզոն։ Բանաստեղծութիւններ

ՍՏԱՑՈՒԱԾ ԳՐՔԵՐ — ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2017

Հեղինակներէն կամ հրատարակիչներէն, այլեւ բարեկամներէ շնորհակալութեամբ ստացած ենք Հորիզոնի, Հորիզոն գրականի կամ աւագ խմբագրի անունին՝

—            Գուրգէն Մահարի, ՉԱՐԵՆՑ-ՆԱՄԷ (յուշեր, յօդուածներ), աշխատ. Գրիգոր Աճէմեանի, Երեւան 2012, 267 էջ

—            Գուրգէն Մահարի, ԱՅՐՈՒՈՂ ԱՅԳԵՍՏԱՆՆԵՐ, աշխատ. Գրիգոր Աճէմեանի, Գրական ուղի մատենաշար թիւ 2, Երեւան 2004, 784 էջ

—         Զարեհ արք. Ազնաւորեան, ՍԵՐՏՈՂՈՒԹԻՒՆ ՄԱՏԹԷՈՍՒ ԱՒԵՏԱՐԱՆԻՆ, Գառնիկ աւ. ք. Գ. (խմբ.), Բան եւ գիր մատենաշար թիւ 8, Մոնթրէալ 2016, 527 էջ

—            Գառնիկ աւ. ք. Գ. (խմբ.), ՆԵՐՄԱՆ ՀԱՐՑԸ, ժողովածոյ, Բան եւ գիր մատենաշար թիւ 9, Մոնթրէալ 2017, 160 էջ

—            ԲԱԶՄԱՎԷՊ, հայագիտական-բանասիրական-գրական հանդէս, 1-2 2014 (նուիրուած հայկական ճարտարապետութեան), Վենետիկ, Ս. Ղազար, 248 էջ